"We pompen onszelf eigenlijk de diepte in", verklaart Geert Roovers, vooraanstaand expert op het gebied van bodem en water. Hij is werkzaam bij Antea Group en Lector Bodem en ondergrond bij Saxion Hogeschool. Geert heeft uitgebreide kennis en ervaring in het begrijpen van de complexiteit van bodemdaling. In dit artikel zullen we de problematiek van bodemdaling in Nederland onder de loep nemen en de gevolgen ervan bespreken. Met Geert's inzichten gaan we dieper in op de oorzaken van bodemdaling, de impact op Nederland en het belang van duurzame oplossingen. Laten we ontdekken hoe Antea Group een belangrijke rol speelt bij het adresseren van dit urgente en groeiende probleem in ons land. 

Voor meer informatie

De impact van bodemdaling in Nederland

"De impact van bodemdaling in Nederland is groot en brengt aanzienlijke gevolgen met zich mee", benadrukt Geert. Volgens hem schatten deskundigen de schade tot 2050 als gevolg van veenoxidatie op maar liefst ruime 5 miljard euro. Deze prognose benadrukt de ernst van het probleem en de noodzaak om maatregelen te treffen. Daarnaast waarschuwt hij voor een ander effect: "Verzilting van het grondwater, waardoor de sloten ziltig worden". Dit heeft gevolgen voor landbouw, natuur en drinkwatervoorziening. Het is duidelijk dat de gevolgen van bodemdaling in Nederland verder reiken dan alleen financiële schade.  

Oorzaken van bodemdaling: een analyse

"Bodemdaling door veenoxidatie is een fundamenteel probleem", legt Geert uit. "De oorzaak daarvan ligt in de manier waarop Nederland is ingericht. Nederland pompt zichzelf droog door het grondwater weg te pompen, waardoor veen bloot komt te liggen. Dit blootgestelde veen oxideert, verdwijnt en daardoor daalt de bodem." Dit mechanisme van veenoxidatie vormt een belangrijke factor bij bodemdaling in Nederland. Het is van belang om deze oorzaken te begrijpen en aan te pakken om de voortdurende daling van de bodem tegen te gaan en de gevolgen ervan te verminderen. 

Actief grondwaterpeilbeheer is essentieel bij het omgaan met bodemdaling


Geert Roovers
Senior adviseur bodem en ondergrond

Antea Group: Expertise in het omgaan met bodemdaling

"Antea Group heeft uitgebreide ervaring en expertise in het omgaan met bodemdaling", legt Geert uit. Ze zijn voorstander van het slim herstellen van de huidige problematiek. "Bij nieuwbouwwoningen kunnen we op een andere manier bouwen, zoals drijvend wonen. Als je je fietspad of woning zo bouwt dat hij als het ware op het veen 'drijft', hoef je niet telkens het grondwaterpeil te verlagen." Antea Group helpt om de problematiek in beeld te brengen en op basis daarvan een beleidsvisie te formuleren en voor de lange termijn in de begroting op de kosten te anticiperen. Zij ondersteunen het hele proces tot en met het ontwerpen van de inrichting. Hun expertise strekt zich uit over het volledige traject van bodemdaling, waardoor ze waardevolle oplossingen kunnen bieden.

Het belang van grondwaterpeilbeheer bij bodemdaling

"Het beheer van het grondwaterpeil speelt een essentiële rol bij het omgaan met bodemdaling", benadrukt Geert. Hij legt uit dat er een verschuiving plaatsvindt van 'functie volgt peil' naar 'peil volgt functie' in het Nederlandse beleid. Dit betekent dat het grondwaterpeil gaat bepalen welke functies nog mogelijk zijn. Een goed voorbeeld hiervan is drijvend wonen, waarbij het grondwaterpeil wordt aangepast aan de behoeften van de omgeving.

Geert benadrukt dat deze verschuiving ook van toepassing moet zijn in de landbouwsector. Hij stelt dat "men zich zal moeten aanpassen aan het bodem en watersysteem" om effectief om te gaan met bodemdaling. Zo worden in delen van Nederland aangepaste teelten noodzakelijk, die beter tegen natte en/of zilte omstandigheden kunnen. 

In Nederland was het beleid altijd: functie volgt peil. In de toekomst zullen we moeten verschuiven naar: peil volgt functie.


Geert Roovers

De gevolgen van bodemdaling voor infrastructuur en bebouwing

"De gevolgen van bodemdaling hebben aanzienlijke impact op infrastructuur en bebouwing", waarschuwt Geert. "Met name in stedelijke gebieden zijn de gevolgen duidelijk zichtbaar: zakkende huizen, rottende paalfunderingen en brekende rioolleidingen. Deze schade kan leiden tot ernstige verstoringen en kosten voor huiseigenaren, gemeenten en andere belanghebbenden. Bovendien kan bodemdaling leiden tot verzakkingen van wegen, bruggen en andere infrastructuur, wat de veiligheid en functionaliteit ervan in gevaar brengt. Het is essentieel om deze gevolgen serieus te nemen en doeltreffende maatregelen te treffen om schade aan de infrastructuur en bebouwing te voorkomen en te beperken."

Duurzame oplossingen en toekomstperspectieven voor bodemdaling

"Om bodemdaling aan te pakken, zijn duurzame oplossingen en toekomstperspectieven van essentieel belang", aldus Geert. Hij wijst op enkele veelbelovende benaderingen, zoals het injecteren van bacteriën die schimmels in de paalfunderingen tegengaan, waardoor de stabiliteit wordt verbeterd. Daarnaast kunnen sensoren worden ingezet om het grondwaterpeil actiever te beheren en zo bodemdaling te beperken. Innovatieve bouwmethoden, zoals drijvend wonen, bieden ook perspectieven voor een veerkrachtige toekomst. Tot slot benadrukt Geert het belang van het opleiden van jonge professionals, zoals wordt gedaan op Saxion Hogeschool, zodat zij de kennis en vaardigheden ontwikkelen om effectieve oplossingen voor bodemdaling te realiseren.  

 

In de praktijk

Bodem en ondergrond projecten

alt-text

Botsproef waterbodembeleid onder de Omgevingswet

alt-text

Grondwatermodel Natura 2000-gebied Haaksbergerveen

alt-text

Omgevingswet en het diepe-plassen-beleid in Nederland

Begeleiding bestuurlijke dialoog voor ministerie van I&W.

Meer informatie?

Klimaatbestendig en waterrobuust Nederland

Ontdek wat we nog meer doen op het gebied van water en bodem.

Bekijk meer

Experts aan het woord