De Omgevingswet; een kwestie van oerend hard deurdonderen!

De Achterhoek is ook het land van ‘doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg.’ De mensen houden hier (afgezien van die ene keer per jaar in de feesttent) vooral van gewoon. Daar ben ik zelf ook van. Behalve dan als het op de Omgevingswet aankomt. Want, daar is normaal doen nu nét niet de bedoeling. Daar is het juist een kwestie van anders doen, buiten bestaande kaders denken en werken.

Dit roepen we natuurlijk al een tijdje. De grote vraag is: hoe dan…?! Het helpt niet mee dat we er allemaal lekker klinkende labels op plakken. ‘Werken en toetsen vanuit strategische doelen’, ‘opgavegericht werken’, ‘integraal denken en handelen’. Maar wat bedoelen wij daar mee en hoe maak je dit concreet? Dit is vaak een stuk eenvoudiger dan je denkt. Je moet het alleen wel eerst zien.  

De gemeente Aalten (ook Achterhoek) is hier een prachtig voorbeeld van. Dan hebben we het over de herinrichting van de Admiraal de Ruyterstraat en de Dijkstraat. Twee hele gewone straten nabij het centrum. Ruim asfalt, oranje fietspaden aan de zijkanten. Een weg waar vaak ‘oerend hard’ wordt gereden. Dit was de aanleiding om op deze wegen voor meer verkeersveiligheid te zorgen.  

Nu wil Aalten graag ervaring opdoen met de Sustainbale Development Goals (SDG’s). Zeventien strategische doelen om van de wereld een betere plek te maken. De gemeente nam daarom het initiatief om de herinrichting eens door die bril te bekijken. Hoe koppelen we de SDG’s aan dit project? Wie kunnen we daarbij betrekken? In wezen de Omgevingswet-toepassing in optima forma. Eén enkelvoudige opgave vanuit een bredere blik beschouwen: wat kunnen wij er meer mee…?

Want, naast verkeersveiligheid speelde er meer in dit gebied. Wateroverlast tijdens piekbuien. Ook kon de omgeving wel een update gebruiken, net als de omgevingskwaliteit. Verder wil de gemeente investeren in circulaire oplossingen. Verschillende afdelingen werden aangehaakt en ook bewoners kregen inbreng. Er werd vervolgens een aannemer gevonden die iets met het wensenpakket kon: van duurzame verharding, meer groen tot de aanleg van overloopgebiedjes.

Het resultaat? Een gebied dat een ware metamorfose ondergaat. Dat voldoet aan SDG’s zoals gezonde levens bevorderen (minder geluid, betere luchtkwaliteit), duurzame gemeenschappen, klimaatactie én meer biodiversiteit. Behoorlijke ‘hoog-over’ thema’s. Maar die kun je zelfs op straatniveau best concreet maken. Hierdoor ontstaat niet alleen een creatiever plan, maar je koppelt ook verschillende budgetten aan elkaar. En je kunt slimmer werken door een gebied in één keer aan te pakken.

Hadden ze bij Aalten lekker normaal gedaan en gewoon de richtlijnen gevolgd? Dan lag er in plaats van een 30 km/u weg met veel groen een 50 km/u weg met minimale voorzieningen. Een weg waar ze weliswaar niet meer Oerend Hard gingen, maar dat was het dan ook wel. Juist door verder te kijken en samen door te pakken bereik je meer tegen minder maatschappelijke kosten. Zo eenvoudig kan het zijn. Of zoals Bennie Jolink en consorten zeggen: gewoon ’n kwestie van deurdonderen!