Bij mij in de straat staan een paar doodsimpele bankjes. Je kent ze wel, betonnen voet, houten zitting, rugleuning. Bankjes die schoongehouden moeten worden - er groeit altijd gras om de staanders en er zit regelmatig graffiti op de leuning. ‘Wat een gedoe in het onderhoud en wat een kosten’, denk ik dan. Zijn die bankjes überhaupt wel nodig?

Totdat ik op een mooie zomerdag zie wat die bankjes écht doen. ’s Ochtends de senioren uit de wijk die er bij elkaar komen. ’s Middags zie ik er wat ouders zitten - met uitzicht op hun kinderen in de speelplek. En ’s avonds worden de bankjes gebruikt door een hele andere doelgroep: scholieren die er hun TikTok’s opnemen.

Diepere betekenis van assets in de openbare ruimte

Eerlijk is eerlijk, bij die diepere betekenis van zo’n bankje sta je als beheerder niet altijd stil. Vaak wordt die pas duidelijk wanneer zo’n object verdwijnt. Omdat de ruimte heringericht moet worden, of omdat het gesloopt is door hangjongeren - en wordt gemist. Pas dan besef je dat zo’n object voor mensen echt een verschil kan maken tussen elkaar wél of niet ontmoeten, tussen wél of niet naar buiten gaan, tussen meer of minder veiligheid op straat.

Dan besef je eens te meer dat die openbare ruimte zoveel meer is dan een verzameling ‘assets’ in onderhoud. Speeltoestellen, trapveldjes, fietspaden, voetpaden met opritjes voor wandelwagens of rollators: met de buitenruimte kun je concrete bijdragen leveren aan het stimuleren van meer beweging, gezond gedrag en sociale cohesie.

Pas dan besef je dat zo’n object voor mensen echt een verschil kan maken tussen elkaar wél of niet ontmoeten, tussen wél of niet naar buiten gaan, tussen meer of minder veiligheid op straat.


Gonda de Boer
Adviesgroepmanager en fan van beheer

Regisseur van de leefomgeving

Hoe creëren we een vitalere leefomgeving via de openbare ruimte? Hoe maken we van een saaie, standard ‘space’, een echte aantrekkelijke ‘place’, een plek met toegevoegde waarde en sociaal rendement, een plek waar iets te beleven valt? Ik zie dat beheerders zich steeds meer bezighouden met die vraag. De Omgevingswet is hierin een belangrijke aanjager. Beheerders kijken steeds meer naar het effect van hun handelen. Naar de betekenis van dat ene bankje, die afvalbak, of dat groenperkje voor thema’s als gezondheid, duurzaamheid, sociale veiligheid,
of ontmoeten. Door er op die manier naar te kijken hebben we het over de opbrengsten en maatschappelijke meerwaarde van de openbare ruimte.

Dit betekent dat het beheervak er nieuwe dimensies bijkrijgt. Dan hebben we het over de behoeften aan een ontmoetingsplek in de buurt. Dan bepaalt niet de buitendienst of het ‘dure’ bankje weggehaald wordt, maar stemmen we af met het bewonersplatform. Dat vraagt om samenspel, om communicatie tussen beleidsmakers, bewoners, ontwerpers en onderhoudsmedewerkers. Zie daar de rol van de beheerder; als regisseur van de leefomgeving, die maatschappelijke vragen en bestuurlijke doelen verbindt met de dagelijkse onderhoudspraktijk.

Ons vak: nog interessanter de komende jaren

Die beweging is voor ons vaak wel even wennen. Maar toch zie ik steeds meer beheerders die
stap maken. Te beginnen bij het anders kijken naar dat bankje, die groenstrook of speelplek. Niet als technisch beheerobject, maar als kans voor maatschappelijke meerwaarde en positieve impact in het leven van mensen.

"Dit maakt dat niet alleen die doodgewone bankjes bij mij in straat - maar ons hele vak er de komende jaren veel interessanter op wordt."

Maak de stap naar de nieuwe wereld van beheer