Met 30 km/uur ook echt minder geluid?

Diverse Nederlandse gemeenten maken inmiddels werk van het omzetten van 50 km/uur wegen naar 30 km/uur. De argumenten waarom dit beleid wordt ingezet is over het algemeen gelegen in het aspect veiligheid. Voorkomend argument is ook om woningbouw mogelijk te maken waarbij niet getoetst hoeft te worden aan de Wet geluidhinder. In februari 2020 is door 140 landen de ‘Stockholm declaration’ ondertekend. Deze verklaring heeft als doel om het aantal verkeersdoden terug te brengen.

In oktober 2020 is een motie van GroenLinks en de SGP door de Tweede kamer aangenomen waarbij 30 km/uur als de standaard geldt en 50 km/uur waar het veilig kan, in plaats van 50 km/uur als standaard. Overigens heeft minister Cora van Nieuwenhuizen nog wel aangegeven dat de keuze voor 30 km/uur een gemeentelijke keuze is en dat er geen beleid vanuit het ministerie voor wordt opgesteld. Een uniform beleid voor heel Nederland is wel zo duidelijk voor de weggebruiker. Desalniettemin zien we dat diverse gemeenten vergevorderd zijn met beleid om de kernen nog slechts met 30 km/uur wegen in te richten. De gemeente Utrecht is al vergevorderd en ook de gemeente Haarlem heeft eind november een motie aangenomen die het college verzoekt 30 km/ uur te hanteren als norm. De gemeente Amsterdam is begin dit jaar gestart met een onderzoek naar de haalbaarheid van 30 km/ uur op de gemeentelijke wegen.

Het Amsterdamse college heeft plannen om 30 km/u als de standaard maximumsnelheid in de stad in te voeren. Uniek aan dit voornemen is alleen op die wegen 50 km/u toe te (blijven) staan waarvoor er een zwaarwegend argument is. Dat betekent dus dat veel van de doorgaande wegen in Amsterdam 30 km/u worden! Op dit moment is een snelheid van 30 km/u voorbehouden aan de zogenoemde erftoegangswegen, de ‘woonstraten’ in de stad. Met het beoogde nieuwe beleid gaan we de voordelen van een lagere snelheid op veel meer plekken terugzien. Hierbij is wel van belang dat de doorgaande wegen waar straks 30 km/u geldt, niet als een erftoegangsweg ingericht hoeven te worden.

Nu is bekend dat het daadwerkelijk terugbrengen van de snelheid meer inhoudt dan alleen het verkeersbord vervangen van 50 door 30! De vraag die vervolgens speelt is: welke maatregelen kunnen gemeenten treffen om de snelheid ook daadwerkelijk uit het verkeer te halen naar 30 km/uur en is daarbij voldoende aandacht voor eventuele geluidhinder of het slim combineren van maatregelen om de geluidbelasting verder omlaag te brengen? Dat de uiteindelijke realisatie kostbaar is en daarmee even kan duren blijkt uit een voorbeeld van de gemeente Heemstede.

De gemeente Heemstede heeft 20 jaar geleden besloten om 30 km-zones aan te wijzen. Het heeft 18 jaar geduurd voor al deze zones ook daadwerkelijk als 30 km/uur zijn ingericht. Vele gemeentes zijn zelfs nog niet zo ver. Bij de gemeente Baarle-Nassau is de keuze gemaakt om van buiten naar binnen te werken. Eerst de aanleg van een rondweg (die tientallen jaren heeft geduurd door o.a. de complexe grenssituatie, met zowel Nederlandse als Vlaamse Raad van State) en de aanpak van de toegangswegen. Vanaf 2021 komen ook de wegen binnen de bebouwde kom aan de beurt. Voorgaande voorbeelden geven aan dat het geen korte termijn uitvoeringen zijn om verkeerssituaties te herzien, als het gaat om een brede doorwerking in een groot deel van de gemeente.