Zeeland krijgt te maken met veel meer opslag en transport van ammoniak. Omwonenden maken zich zorgen, want wat als het fout gaat? Volgens ammoniakexpert Monique Berrevoets moeten we een zeker risico accepteren. "De eisen zijn enorm streng. Maar net als bij andere risico’s in onze samenleving is de kans nooit nul.”

Lees het hele artikel op de website van PZC - Provinciale Zeeuwse Courant.

Plannen voor ammoniakterminals Vlissingen-Oost

Vorige week werden twee plannen gepresenteerd voor ammoniakterminals in Vlissingen-Oost, op het voormalige terrein van Thermphos. Over enkele jaren zullen daar grote hoeveelheden (groene) ammoniak per zeeschip worden aangevoerd, opgeslagen en verder vervoerd per trein, tankwagen of binnenschip.

Daar blijft het niet bij. De havens van North Sea Port en ook bijvoorbeeld Rotterdam bereiden zich voor op de komst van nog veel meer ammoniak. Dat heeft alles te maken met de energietransitie. Daarbij speelt groene waterstof, gemaakt met behulp van zonne- of windenergie in het buitenland, een cruciale rol. Om waterstof te vervoeren, wordt deze omgezet in vloeibare ammoniak.

De ontwikkelingen zorgen voor ongerustheid, want ammoniak is allerminst ongevaarlijk. Als het mis gaat, kunnen de gevolgen verreikend zijn. Plannen van chemiebedrijf OCI voor de uitbreiding van een ammoniakterminal in de Europoort hebben al geleid tot fel verzet in de omgeving. In Zeeland heeft PvdA-GroenLinks bezorgd aan de bel getrokken over vooral het transport. Ook de dorpen rond het Sloegebied hebben veel vragen.

"Geen enkel bedrijf zit te wachten op een incident”, verzekert Monique Berrevoets-Steenbakker. Als specialist gevaarlijke stoffen en industriële veiligheid is zij betrokken bij het Ammoniak Expertisecentrum van ingenieurs- en adviesbureau Antea Group. De Zeeuwse situatie is haar allerminst onbekend. "Ik woon al jaren in Rotterdam, maar ik ben een geboren en getogen Vlissingse.”

Hoe belangrijk wordt ammoniak de komende jaren?

"Heel belangrijk. We hebben een klimaatcrisis en onze taak is om van de fossiele brandstoffen af te gaan. Daar moet een alternatief voor komen, terwijl de energievraag enorm groeit. We gaan het echt niet redden met het volgooien van de hele Noordzee met windturbines. En ook de zon laat zich niet altijd zien. Daarom gaan we waterstof van elders halen. Bijvoorbeeld uit Afrika, waar de zon volop schijnt. Of Newfoundland, waar veel ruimte is voor windturbines.”

"Maar dan moet je het nog wel naar West-Europa zien te krijgen. Waterstof is niet goed te vervoeren, terwijl ammoniak bekend staat als een heel goede waterstofdrager. Eigenlijk is er op dit moment maar één manier om waterstof te vervoeren en dat is ammoniak. In de toekomst zullen er ook andere oplossingen komen, maar we hebben niet de tijd om daarop te wachten.”

Moeten inwoners van Zeeland zich zorgen maken?

"Ammoniak is geen nieuwe stof. Er wordt al jaren mee gewerkt, zoals bij kunstmestfabriek Yara in Sluiskil. De eisen voor ammoniak - of je het nou hebt over de opslag, de overslag of het transport - zijn zo hoog, dat het in die zin veilig is. De overheid is bezig om de regels aan te scherpen. In de praktijk worden die regels al nageleefd, maar nu worden ze ook vastgelegd. Dat geldt bijvoorbeeld voor de eis dat opslagtanks een betonnen buitenwand moeten hebben. Bedrijven als Yara en OCI delen ook hun kennis en ervaring op dat gebied. Als het gaat om veiligheid, zitten zij erbovenop, want niemand zit te wachten op een groot incident. Dat betekent vaak het einde van een bedrijf.”