Warmtevisie zet koers naar een aardgasvrij Altena

De Warmtevisie is voor de gemeente Altena een belangrijke stap om de overgang van aardgas naar duurzame energiebronnen te maken. Een opgave die de gemeente graag realistisch wil aanpakken met focus op draagvlak én betaalbaarheid. Dit resulteerde in een Warmtevisie waarbij de opgave tot 2030 vooral gericht is op de isolatieaanpak. Mark Roza, beleidsmedewerker duurzaamheid van de gemeente Altena vertelt hierover: "Antea Group heeft goed meegedacht bij het opstellen van de Warmtevisie en het uitwerken van de strategie. Vooral de nuchtere insteek van de aanpak ‘met de voeten in de klei’ past goed bij een gemeente als de onze."

De eerste stap omvatte een technische en financiële analyse, vertelt adviseur De Wolff: "Hierin brachten wij bijvoorbeeld in kaart wat de huidige staat van de gebouwde omgeving is en welke warmtealternatieven voorhanden zijn. Deze analyse koppelden we aan het financiële plaatje. Tot op buurtniveau is inzichtelijk wat de kosten en de effecten zijn wanneer je kiest voor all-electric, warmtenet of hernieuwbaar gas.

Om het belang van isoleren te benadrukken maakten wij ook twee plaatjes van de kosten om over te stappen op een duurzaam warmtealternatief. Een voor isolatie en een na isolatie. Zo werd meteen duidelijk dat eerst isoleren niet alleen de duurzame maar ook de goedkoopste optie is als van het aardgas wordt afgestapt."

De tweede stap was de dialoog met de inwoners en belangrijkste stakeholders. Zo organiseerde Antea Group bijwonersbijeenkomsten om de behoeftes van inwoners te verkennen. De Wolff: "De kengetallen geven je weliswaar inzicht in waar je technisch gezien meters kunt maken. Maar er spelen meer factoren. Denk aan de sociaal-economische aspecten. Zo kun je besluiten om eerst die wijken aan te pakken waar energiearmoede heerst of waar inwoners zelf aan de slag willen."

Daarnaast ging Antea Group met de woningbouwcorporaties om tafel. "Zij kunnen een vliegwiel zijn in de warmtetransitie. Het is goed om in beeld te krijgen wat hun plannen zijn en waar hun prioriteiten liggen: hier kun je als gemeente wellicht bij aansluiten. Ook spraken wij met de netbeheerder en interne gemeentelijke stakeholders om koppelkansen te ontdekken. Wanneer er in een buurt de vernieuwing van de riolering al op de planning staat, dan is dit een uitgelezen kans om dit te combineren met de aanleg van een warmtenet", aldus De Wolff.

Alle analyses en gesprekken resulteerden in een koersdocument met daarin ambities voor 2030. Zo wil Altena tenminste 3000 huizen isoleren tot energielabel B en geschikt maken voor elektrisch koken. Na 2030 moeten nog zo'n 12.000 woningen geïsoleerd worden. De Wolff: "Met isoleren bespaar je energie. Bovendien is het nodig voor het daadwerkelijk aardgasvrij maken van woningen." Ook adviseerde Antea Group over gemeentebrede oplossingen. "Denk aan ontzorging voor huizenbezitters, de inzet van energiecoaches, betrekken van lokale installateurs of incentives om verduurzaming interessant te maken."

De volgende stap voor gemeenten is om van visievorming naar uitvoering te gaan. Hiervoor worden de wijkuitvoeringsplannen opgesteld. De Wolff: "Tijdens de visievorming hebben we met de gemeente al gekeken hoe ze dit het beste kunnen vormgeven en welke wijken of buurten kansrijk zijn. We verwachten in 2022 veel van onze klanten te gaan helpen bij het vormgeven van de wijkuitvoeringsplannen. De eerste gesprekken hierover staan al gepland. Mooi dat we zo samen met de gemeente en haar inwoners aan de basis van de energietransitie staan en zo actief op zoek kunnen gaan naar integrale oplossingen."