Foto: Rijkswaterstaat
Koning Willem-Alexander opende woensdag 26 januari in IJmuiden de grootste zeesluis ter wereld. Een werk dat voor ons geen geheimen meer kent. Want, de afgelopen vier jaar zagen wij – samen met Rijkswaterstaat – erop toe dat de Zeesluis IJmuiden én de bouw ervan aan alle kwaliteitseisen voldeden.

Een enorme investering, maar wel eentje die van groot belang is voor de toekomst van Nederland. Want, met de opening van de zeesluis IJmuiden heeft ons land er een nieuwe en moderne ‘waterpoort’ bij. Dankzij een lengte van 500 meter, een breedte van 70 meter en een diepte van 18 meter is Amsterdam nu ook bereikbaar voor grotere zeeschepen. En niet alleen dat. De sluis – die ten minste honderd jaar moet meegaan – zorgt ook voor droge voeten bij hoogwater.

Systeemgerichte contractbeheersing

De bouw van de sluis – die de oude Noordersluis uit 1929 vervangt - werd in 2016 aanbesteed op basis van een Design, Build, Finance & Maintain-contract (DBFM). Dit houdt onder meer in dat aannemersconsortium OpenIJ zélf de kwaliteit van het project beheert. Joris Vergouwen: ‘Als opdrachtgever wil je wel meekijken of de aannemer die kwaliteit ook waarmaakt. Daarom voerde Rijkswaterstaat op basis van systeemgerichte contractbeheersing steekproeven uit om dit te controleren.’

Niets aan het toeval overlaten

Dit is waar Antea Group z’n meerwaarde mocht laten zien. ‘Een uitdaging’, vertelt Joris Vergouwen. ‘Vanwege de projectomvang én omdat je op een lastige plek bouwt. Zo wordt er gewerkt in zachte bodem; dit vroeg om diepgaande kennis van geotechniek. Tegelijkertijd wil je dat de bouw veilig en soepel wordt uitgevoerd: er mag niets aan het toeval worden overgelaten. Dit vraagt om een kritische blik, specialistische kennis én uitvoeringservaring: zodat je jouw bevindingen ook dusdanig terugkoppelt dat de aannemer ermee verder kan.’   

Toetsen en waarnemingen

Om de kwaliteit en de veiligheid te waarborgen, voerden de specialisten van Antea Group ruim dertig producttoetsen uit. ‘Dit betekent onder meer dat je keuringsgegevens en -documenten kritisch bekijkt. Ook doe je checks om bijvoorbeeld de kwaliteit van de betonwapening of de veiligheid tijdens het werk te beoordelen.’ Daarnaast voerde Antea Group ruim tachtig waarnemingen uit: observaties op locatie. ‘Hierbij toets je de voortgang van de uitvoering en kijk je naar zaken als vakmanschap en menselijk handelen.’

Diepwanden

Gaandeweg kreeg Antea Group er aanvullende opdrachten bij. Vergouwen: ‘Zo hebben we extra aandacht besteed aan de diepwanden waaruit de sluiskolk is opgebouwd. Deze wanden faciliteren de invaart van zeeschepen, maar maken ook onderdeel van de waterkering uit. Ze moeten bijvoorbeeld bestand zijn tegen een aanvaring. Onze civiel- en geo-techneuten hebben meegekeken met en meegerekend aan de oplossingen die de aannemer voorstelde. En we hebben de wanden gemonitord: hierbij hebben we geëxperimenteerd met onderwaterdrones.’

Al met al een project waarvoor veel kennis nodig was, maar waarbij ook nieuwe kennis is opgedaan. Vergouwen: ‘Dit is een uniek project: qua schaal en inhoud. En daar leer je met elkaar weer van. Dat je als bureau het vertrouwen krijgt om de kwaliteit van een dergelijk project te mogen bewaken, is een compliment. De positieve evaluatie die wij mochten ontvangen, onderstreept dat wij in staat zijn om ook in icoonprojecten meerwaarde te bieden.’    

Wil je de opening van de zeesluis terugkijken?