In 2026 krijgen gemeenten te maken met een forse financiële klap: de rijksbijdrage per inwoner zakt van €137 naar €47, wat neerkomt op een verlies van €2,5 miljard. Hoewel het schrappen van de opschalingskorting €675 miljoen extra oplevert, blijft een groot tekort bestaan. Tijdens eerdere economische crisissen werden budgetten voor groenbeheer flink gekort. Met het ravijnjaar in zicht rijst de vraag: wordt het gemeentelijk groen opnieuw de dupe? De stelling is voorgelegd aan verschillende gemeenten én onze collega Ir. Cas Goselink, adviseur Beheer. Hoe sorteren ze hierop voor?

'Het is niet onmogelijk om te blijven investeren in groen''

'Bij groen is wat te halen'
ir. Cas Goselink: 'De vraag of openbaar groen de dupe wordt, is niet te beantwoorden met een stellig 'Ja' of 'Nee'. Dat is een politieke afweging met diverse belangen. Ik vind er wel wat van dat de openbare ruimte vaak (te) snel genoemd wordt als in 'daar is altijd wel wat te halen'. Het is zaak de discussie tijdig te voorzien van de juiste argumenten en inzichten. En, door als beheerorganisatie de juiste taal te spreken. Maar dáár gaat het in de beheerwereld vaak fout. Financiën en Beheer gebruiken soms dezelfde woorden, maar bedoelen er feitelijk iets anders mee.'

'De scherpte mist'
'In discussies over het ravijnjaar hoor ik vaak dat het 'gewoonweg niet gaat'. Mijns inziens een drogreden. Als we de juiste inzichten aandragen, kan de politiek gefundeerd besluiten of, hoeveel en waar al dan niet gekort wordt. Het gaat om realistisch begroten. Het ongefundeerd verlagen van het budget betekent een conditionele achteruitgang van het areaal. Is dat, zéker bij groen, effectief toekomstbestendig investeren? Nee, desinvesteren zelfs. Onze openbare ruimte moet plek bieden aan veel transities en opgaven. Is dat op de lange termijn haalbaar, als we tegelijk een taakstelling hebben? De beheerorganisatie heeft deze inhoudelijke kennis, maar mist vaak scherpte in het politieke traject. Voeren we die discussie in de juiste taal, dan is het niet onmogelijk om te blijven te investeren in groen.'

'Minimaal 30 procent groen en een nieuw stadspark en koelteplek'

'Dat gaan we voelen, maar het biedt ook kansen'
Marco Wenzkowski (wethouder o.a. Beheer en Onderhoud Openbare ruimte|gemeente Apeldoorn): 'We zagen het ravijnjaar aankomen. Over all moet Apeldoorn jaarlijks in totaal ruim 30 miljoen bezuinigen. Natuurlijk gaan we dat voelen, maar het biedt ook kansen. We hebben onze organisatie tegen het licht gehouden: doen we de juiste dingen, op de juiste manier, op het juiste moment? Is dat nog toekomstbestendig? Was er geen ravijnjaar, dan hadden we dit proces nu niet zo ingrijpend doorlopen. In 2010 moest Apeldoorn wegens het 'gronddebacle' sterk bezuinigen op beheer en onderhoud van de openbare ruimte. Die zorgen zijn voorbij, maar sindsdien is de achterstand enorm.'

'Groen blijft ontzettend belangrijk'

Almer de Jong (strategisch asset manager van de openbare ruimte|gemeente Apeldoorn): 'Daarom gebruiken we sinds 2023 een assetmanagement, dat beheer en onderhoud van gemeentelijk groen niet langer als een aparte kostenpost ziet, maar expliciet koppelt aan de ambities en doelstellingen van de stad, zoals klimaatadaptatie en energietransitie. In plaats van ad hoc en incidenteel te handelen, plannen we twintig à dertig jaar vooruit, naar de ontwikkeling van de stad.

Beheer en ontwikkeling staan niet los van elkaar. Integraal samenwerken wordt steeds belangrijker en daar is een systematiek voor nodig. Die inzichten helpen ook om het beheer richting inwoners te verantwoorden.' Wenzkowski: 'Groen blijft ontzettend belangrijk. De komende twaalf jaar voegt Apeldoorn circa 12.500 woningen toe, waarvan ongeveer 9.500 binnenstedelijk. Minimaal 30 procent van de ontwikkelgebieden wordt groen. Verder krijgen we een nieuw stadspark en koelteplek middenin ons centrum. Auto's worden daar omgeleid.'

Het hele artikel lezen?