Antea Group inspecteert Deltawerken met dijk van een innovatie

“Reken gerust op driekwart jaar”, schatte Jacco Faasse, senior adviseur Assetmanagement bij Rijkswaterstaat. Die tijd zou het kosten om 140 hectare kreukelberm bij de Deltawerken volledig handmatig te inspecteren. Het klinkt bijna onwerkelijk, want Antea Group klaarde deze complexe klus voor Rijkswaterstaat in slechts 17 dagen. Het geheim? Drones en fotogrammetrie.

We schrijven augustus 2023 als Antea Group en Rijkswaterstaat de eerste drone laten opstijgen. Deze dronevlucht markeert het begin van een onderzoek naar verplaatsingen van stortstenen op 140 hectare kreukelberm bij twee Deltawerken: de Brouwersdam en de Oosterscheldekering. Deze grote stukken steen liggen tegen de voet van een dijklichaam en hebben een belangrijke functie, legt adviseur Luuk van Gorp van Antea Group uit. “Een kreukelberm bestaat uit stortstenen die een dijklichaam – in dit geval de Deltawerken – beschermen tegen de enorme kracht van het water. Op die manier voorkomen ze dat een dijk verzakt als gevolg van erosie.”

Veiligheid waarborgen

Rijkswaterstaat is er alles aan gelegen dat deze stenen op hun plek blijven, benadrukt Luuk. “Stortstenen bestaan uit basalt. Onder bepaalde omstandigheden kan dat materiaal splijten. Dat noemen we degradatie: de stenen worden kleiner en kunnen makkelijker door het water worden meegevoerd. Als dat met één of twee stortstenen gebeurt, is er niets aan de hand. Maar zodra een grote hoeveelheid stortstenen lager komt te liggen dan de voet van de dijk, komt de voet van de dijk bloot te liggen. Het water beukt dan rechtstreeks tegen de voet van de dijk, waardoor erosie ontstaat. Dat kan uiteindelijk leiden tot verzakking van de dijk, met alle risico’s van dien. Om de stabiliteit van de dijk – en daarmee onze veiligheid – te waarborgen, is het dus belangrijk om regelmatig te controleren of de stortstenen nog goed op hun plek liggen.”

Praktische uitdagingen

Ook praktisch brachten de visuele inspecties de nodige uitdagingen met zich mee, weet Pieter Groenendijk, civiel adviseur bij Rijkswaterstaat. “Stortstenen liggen verspreid over kilometers afstand. Voor alle kreukelbermen bij elkaar praat je dus over een enorme totaaloppervlakte. Alleen al bij de Brouwersdam en de Oosterscheldekering gaat het om in totaal 140 hectare.” Jacco Faasse, senior adviseur Assetmanagement bij Rijkswaterstaat: “Wil je dat volledig handmatig meten, dan kun je daar rustig driekwart jaar voor uittrekken. Tel daarbij op dat sommige plekken zo moeilijk bereikbaar zijn dat het sowieso niet veilig en verantwoord is om daar mensen heen te sturen. Als we de mensen er überhaupt al voor beschikbaar hebben, want ons areaal is zo groot dat we genoodzaakt zijn om slim om te gaan met onze tijd en de inspecties die we inzetten.”

Enorme tijdsbesparing

Dankzij de drone werd de nulmeting van 140 hectare kreukelberm uiteindelijk in slechts zeventien meetdagen voltooid. “Een enorme tijdbesparing”, glundert Pieter. “En de metingen zijn ook veel nauwkeuriger”, vult Jacco aan. “Tien centimeter nauwkeurigheid was het doel, maar vaak kwamen we zelfs tot twee centimeter.” De nulmeting leverde 1,2 terabyte aan data op. “Deze nulmeting heeft een sterke basis gelegd om de metingen van volgende inspecties te vergelijken en ontwikkelingen te volgen. De eerstvolgende inspectie staat gepland voor 2028. De werkwijze helpt ons om de impact van water op de kreukelbermen goed scherp te krijgen. Ons areaal bevat een aantal kwetsbare gebieden die we op deze manier perfect kunnen inspecteren om te bepalen of het nodig is om stortstenen aan te vullen”, aldus Jacco.

"Het resultaat is nog beter dan vooraf verwacht en gehoopt"

Jacco, Pieter en Luuk kijken unaniem terug op een succesvolle samenwerking. “Het resultaat is nog beter dan we vooraf hadden verwacht en gehoopt”, deelt Jacco. “We hebben de scope goed afgebakend, de onderzoeksmethode samen doorleefd en intensief samen opgetrokken. Antea Group is vanaf het eerste moment actief betrokken geweest, en met gezamenlijk enthousiasme en uitstekende communicatie hebben we samen echt iets moois neergezet. De winst in snelheid, efficiëntie en nauwkeurigheid geeft ons zoveel energie!” Pieter droomt al voorzichtig hardop over een vervolg: “Antea Group beschikt over zoveel kennis en kunde in de breedte én in de diepte, dat we nog veel meer elementen kunnen meten. Hun expertise is voor ons van grote meerwaarde.”