Volledig circulair én CO2-neutraal in 2050. Ziekenhuis Tjongerschans in Heerenveen zet sinds vorig jaar koers naar een duurzame toekomst. Maar hoe krijg je iedereen mee en hoe zorg je ervoor dat je met elkaar slimme meters maakt? Van keuken tot IC: samen met alle afdelingen ontwikkelden wij hiervoor een duurzaamheids- en milieuplan.  

Nee, het was niet zo dat ze bij Tjongerschans geen oog hadden voor milieu en duurzaamheid. Integendeel. Aan enthousiasme en milieubewustzijn geen gebrek. “Op veel afdelingen gebeurde wel iets. Maar wij waren versnipperd bezig. Het ontbrak ons aan overzicht en een goed plan voor de komende jaren”, vertelt Marco Idzenga, Afdelingshoofd Gebouw & Techniek.

Dat het inderdaad een tandje beter kon, bleek in 2020 na een inspectie van uitvoeringsdienst FUMO. Marco Idzenga: “Wij konden niet op al hun vragen een eenduidig antwoord geven. Bijvoorbeeld hoe wij omgingen met afvalscheiding, de opslag van gevaarlijke stoffen of met medicijnresten. Elke afdeling deed het anders.” Een wake-up call. “Om meer grip op verduurzaming te krijgen, moesten we dit anders organiseren.”

Met deze dienst dragen wij bij aan SDG 12: Verantwoorde consumptie en productie en SDG 13: Klimaatactie

Grote uitdaging? Dat is om veilige zorg hand in hand te laten gaan met een duurzame bedrijfsvoering.


Marco Idzenga
Afdelingshoofd Gebouw & Techniek

Duurzame ambities

Dat was niet het enige. Naast het voldoen aan wet- en regelgeving wilde het management de bedrijfsvoering verduurzamen. Zo ontstond – op advies van Antea Group – de wens om invulling te geven aan de Milieuthermometer Zorg. Marco Idzenga: “Hiermee maken zorginstellingen en ziekenhuizen hun duurzaamheidsprestaties zichtbaar. Deze thermometer sluit weer aan op de Green Deal Duurzame Zorg: landelijke afspraken om de zorgsector te verduurzamen.”

Maar wat doe je eerst en wat is voor later? En hoe krijg je vervolgens de hele organisatie mee? Deze vragen waren voor Tjongerschans aanleiding om hulptroepen in te schakelen. Marco Idzenga: “Wij hadden behoefte aan een partner waarmee wij samen die basis op orde konden krijgen. Om vervolgens een plan te maken voor de toekomst.” Dankzij de knowhow van milieu wet- en regelgeving én verduurzaming van organisaties, kwam het ziekenhuis bij Antea Group uit.

Een speurtocht

De vraag van Tjongerschans kende meerdere uitdagingen, vertellen adviseurs Irene Robberegt en Inge van Langevelde van Antea Group. Inzicht krijgen in alle milieu- en duurzaamheidsactiviteiten was daar één van. “Een speurtocht”, vat Inge samen. “Er was veel informatie, maar verspreid over alle afdelingen. Wij hebben het managementinformatiesysteem doorgespit om inzicht te krijgen in wat er zoal gebeurde op het gebied van afval, circulariteit, medicijnresten of gevaarlijke stoffen. En we hebben de nodige rondjes over de afdelingen gelopen om met eigen ogen te zien wat er gebeurde.”  

De volgende stap was om op basis van die nulmeting tot een aansprekend plan te komen. Irene Robberegt: “Wij wilden geen papieren tijger. Wél een plan waarmee de hele organisatie aan de slag kon: van de collega’s van de Intensive Care tot het keukenpersoneel.” Om dit te bereiken adviseerden Inge en Irene om eerst in gesprek te gaan met de verschillende afdelingen in het ziekenhuis. Maar ook om een ambitiesessie te houden voor het management. “Zodat je met elkaar vanuit hetzelfde vertrekpunt begint.”