Circulair werken: steeds meer organisaties willen ermee aan de slag. Zowel in de publieke als in de private sector groeit het draagvlak voor circulariteit. Toch blijkt de praktijk soms weerbarstig: hoe geef je er in je bedrijfsvoering concreet invulling aan? En hoe meet je eigenlijk hoe circulair je daadwerkelijk bezig bent? De afdeling Faciliteiten van de gemeente Tilburg riep de expertise van Antea Group in. Het resultaat: een nauwkeurige grondstofstromenanalyse die Tilburg helpt om duurzame ambities waar te maken.

Volledig inzicht door grondstofstromenanalyse

De uitgevoerde grondstofstromenanalyse heeft de afdeling Faciliteiten van de gemeente Tilburg gedetailleerd inzicht opgeleverd in de cyclus van grondstoffen waar de afdeling mee werkt. “We hebben in de analyse zowel de inkoop en het gebruik als de afvoer en de verwerking van grondstoffen meegenomen”, vertelt Irene Robberegt. “Alle informatie uit deze analyse hebben we vervolgens beeldend verwerkt in een Sankey-diagram. Zo’n diagram geeft een grote hoeveelheid informatie mooi overzichtelijk weer in één visueel model.”

De afbeelding hieronder weergeeft de grondstofstromenanalyse van de kantoren van Antea Group ter illustratie. Dit is dus niet de analyse van gemeente Tilburg.

Maatschappelijk inkopen door MVI-criteriatool

Tijdens de analyse bleek dat de afdeling Faciliteiten ook werkt met producten en diensten die zich niet allemaal even goed in getallen laten uitdrukken. “Voor deze producten en diensten hebben we daarom, naast het Sankey-diagram, van de MVI-criteriatool gebruikgemaakt”, licht Irene toe. “Deze vanuit de Rijksoverheid opgestelde tool geeft praktische handreikingen in de vorm van gunningscriteria om producten en diensten op een maatschappelijk verantwoorde manier in te kopen en contracten duurzaam aan te besteden.”

De drie kleuren van een verkeerslicht

Bij de analyse van de contracten is per contract geëvalueerd in hoeverre de MVI-criteria in het contract zijn meegenomen. Alle geëvalueerde contracten worden vervolgens weergegeven in een lijst en krijgen daarbij één van de drie kleuren van een verkeerslicht. “Met deze categorisering heeft de gemeente in één oogopslag inzichtelijk welke contracten al duurzaam zijn aanbesteed en bij welke contracten daarin nog ruimte voor verbetering zit. In groene contracten speelt duurzaamheid al een grote rol, oranje contracten zijn gematigd duurzaam en vooral in de rode contracten kunnen veel keuzes vanuit duurzamere motieven worden gemaakt”, aldus Irene.

Op de goede weg

De conclusie van de analyse was dat de afdeling Faciliteiten op de goede weg zit. “De afdeling is erg blij met dit resultaat, omdat uit de analyse blijkt dat er al veel wordt gedaan aan duurzame inkoop”, vervolgt Irene. Voor de gemeente is dat echter geen reden om met de armen over elkaar te gaan zitten. “De analyse geeft weliswaar aan dat de afdeling al duurzaam bezig is, maar dat betekent niet dat er geen ruimte meer is om dingen nog beter en duurzamer te doen.”

Verbeterpunten gelijk inzichtelijk

Gelukkig is de grondstofstromenanalyse daar zelf ook op berekend. “Een mooie functionaliteit van de analyse met de MVI-criteriatool is dat je voor ieder contract gelijk te zien krijgt op welke punten er nog verbetering mogelijk is”, legt Irene uit. “We hebben alle mogelijkheden dan ook geïnventariseerd en gesorteerd op kansen voor de korte en kansen voor de lange termijn. In onze adviezen hebben we koppelingen gemaakt met lokale initiatieven en innovaties.”

Elke twee jaar analyseren

Met deze kansen gaat de afdeling Faciliteiten de komende tijd aan de slag. Hierbij ligt de nadruk op het nog breder en gerichter meenemen van circulaire principes en duurzaamheid, rekening houdend met de marktontwikkelingen. Daarnaast heeft de afdeling ook de ambitie om in te zetten op de komst van dashboards met stuurinformatie over circulariteit. “Om te monitoren hoe effectief deze maatregelen zijn, adviseren wij om deze analyse iedere twee jaar uit te voeren”, concludeert Irene.