Meekoppelkansen': gevalletje vergaderbingo of toch niet…?

De laatste tijd is er een nieuw woord in zwang: meekoppelkansen. Vooral met graagte gebruikt rondom de Omgevingswet. Zodra ik dit woord hoor, doemt voor mijn ogen zo’n schemaatje op met veelgebruikt vergader-vocabulaire: het welbekende vergaderbingo. Wordt de ‘meekoppelkans’ een waardige opvolger van het ‘inverdieneffect’? Of is dit woord stiekem toch iets meer dan een hol vat dat een prachtig geluid maakt, maar geen inhoud heeft..?

Toen ik wat langer over dit woord nadacht, besefte ik me dat die meekoppelkans in het licht van de Omgevingswet wel degelijk iets kan betekenen. Zeker wanneer je de implementatie van de Omgevingswet verbindt aan een organisatieverandering of thema’s als klimaatadaptatie of energietransitie. Thema’s die je als gemeente kunt opnemen in je omgevingsvisie. Dit doet op zich nog weinig.., maar om inhoud aan zo’n thema te geven, beschikt de Omgevingswet over een prachtig instrument: het ‘onverplichte programma’.

Het ‘Onverplichte Programma’ (wat overigens een nare woordkeuze is: wie gaat er nu aan de slag met een onverplicht programma…maar dit terzijde) is uit eigen initiatief en behoefte inzetbaar. Daarmee biedt dit instrument gemeentes volop flexibiliteit in de uitwerking van hun beleidsdoelen en ambities. Uiteraard in relatie tot de omgevingsvisie. Wat vooral sterk is aan het onverplichte programma is dat het op meerdere manieren invulling geeft aan de Omgevingswet: inhoudelijk en organisatorisch.

Zo kun je als gemeente een klimaatadaptatie-programma in het leven roepen. Rondom dit programma breng je vervolgens uit alle delen van de organisatie de allerbeste mensen bijeen: Beheer, Ruimte, Verkeer en Water. De programma-vorm dwingt beheerder, verkeerskundige en ruimtelijk adviseur om sámen na te denken over toekomstbestendige oplossingen voor een klimaatbestendige leefomgeving. En over slimme momenten om te vervangen of te vernieuwen.

Maar het zorgt ook voor samenwerking op alle facetten. De financiële paragraaf in het programma laat zien hoe je de budgetten en potjes slim inzet en koppelt. Tot slot is er nog de gemeenteraad die groen licht moet geven op de programma-inhoud en de bijbehorende investeringen. Zo breng je bestuur en gemeentelijke organisatie prachtig bijeen. Hoeveel mee-koppelkansen wil je hebben…?

Zo’n programma is hiermee hét voorbeeld van de ‘integrale aanpak’ die de Omgevingswet zo voor ogen heeft. Maar hierbij wil ik wel één kanttekening maken… Misschien moeten we na al die jaren een dikke streep zetten door het woord ‘integraal’. Bij nader inzien vind ik ‘mee-koppelkansen’ mooier en passender. Omdat het nog veel meer dan ‘integraal’ over samenwerken én kansen benutten gaat. En dat is in essentie exact waar ook de Omgevingswet over gaat.