Sinterklaas en de Omgevingswet

Een mindset die ik ook zo graag zou zien als het om de Omgevingswet gaat. Toch merk ik dat de Omgevingswet lang niet bij iedereen een kwestie is van ‘vol verwachting klopt ons hart’. Bij sommigen is het geloof er überhaupt niet (zie je wel, weer uitstel: die Omgevingswet komt er toch niet ). En er zijn er die het Omgevingswet-schip wel zien afmeren, maar het idee hebben dat er daarna niet zoveel verandert.

Dat is zonde. Want, met een beetje geloof in die Omgevingswet en wat deze voor ons kan betekenen, kunnen we met z’n allen (politiek, beleidsmakers, vergunningsspecialisten, toezichthouders) zoveel meer impact maken. En dat is het verhaal dat ik zo graag wil uitdragen. Of die Omgevingswet nu volgend jaar of het jaar daarop wordt ingevoerd: dit nieuwe stelsel heeft ons ontzettend veel te bieden. Je moet het alleen wél willen zien...

Om mensen hiervan bewust te maken, gebruik ik in mijn presentaties een casus die me aan het hart gaat: houtrook. Een houtje-touwtje-probleem; maar wel één waar veel mensen mee te maken hebben. Als astmapatiënt kan ik erover meepraten. Waar buurtgenoten in de wintermaanden gezellig rond de houtkachel kruipen, ondervind ik maandenlang gezondheidsklachten door houtrook. Een probleem dat door veel gemeenten wordt onderkend… maar wat kun je er in het huidige stelsel tegen uitrichten? Bar weinig.

Houtrook is zo’n opgave, waar je als gemeente dankzij de Omgevingswet straks wél maatwerk kunt treffen. Bijvoorbeeld door ambities over een gezonde leefomgeving in je omgevingsvisie op te nemen. Om deze vervolgens in je omgevingsplan te vertalen naar algemene- of specifieke regels over bijvoorbeeld houtstook. Denk aan een vergunningsplicht (met voorwaarden over stookcondities voor houtkachels in wijken waar al veel fijnstofhinder is). Om daarna in je vergunningverlening, toezicht en handhaving te kijken naar beleidsregels (stookverboden) en de uitvoering (toezichtcapaciteit) van dit beleid. Het is zelfs mogelijk om hier een specifiek programma voor te maken. Zo maak je een hele beleidscyclus rond.

De Omgevingswet biedt hiermee ruimte om veel verder te kijken dan de ruimtelijke inrichting van je omgeving. Om een integrale afweging te maken en vervolgens maatwerk te bieden op thema’s die in jouw gemeente van belang zijn. En wat voor houtrook opgaat, geldt net zo goed voor thema’s fijnstof of geluid. Dit biedt op lokaal niveau nieuwe openingen in discussies die momenteel volledig op slot zitten. Vol verwachting klopt mijn hart? Absoluut. En ja, natuurlijk is het onderweg nog knap spannend. Maar met een beetje geloof in een goede afloop, gaat ook die Omgevingswet zeker z’n bestemming bereiken.