Innovatieve ‘buizentrekker’ voor sleufloos verwijderen van gasleidingen

Daarom werd een innovatieve methode bedacht om olie- en gasleidingen uit te grond te trekken. Op donderdag 12 juni is in Ureterp een demonstratie gegeven van deze techniek. Het sleufloos uit de grond trekken van leidingen bespaart veel kosten en zorgt voor aanzienlijk minder milieubelasting dan uitgraven. Er kan op dit moment een stuk van één kilometer tegelijk uit de grond worden gehaald. Hiervoor worden aan beide uiteinden twee gaten gegraven. In het ene gat wordt een speciale buizentrekker geplaatst die de buis hydraulisch uit de grond trekt. Bij een buis met een diameter van 25 centimeter, zakt de bovenste grondlaag hooguit 12 millimeter in nadat deze is verwijderd.

Volgens de Mijnbouwwet moeten olie- en gasleidingen uit de grond worden gehaald zodra ze niet meer worden gebruikt, tenzij hergebruik mogelijk is. Het verwijderen van deze leidingen vraagt vaak om kilometerslange graafwerkzaamheden, wat leidt tot grote overlast voor omwonenden, weggebruikers en boeren. In agrarisch gebied moeten zij de vruchtbare teelaarde scheiden van diepere grondlagen, wat extra werk oplevert. Op plekken zoals Natura 2000-gebieden is graven vaak niet eens toegestaan.

Jeroen Schreuder, senior adviseur Milieu & Energie bij Antea Group: “Wij ondersteunen leidingeigenaren bij alle verplichtingen die horen bij het opruimen van de leidingen. We kijken daarbij naar de leefomgeving en de bodem, daar hebben wij veel kennis van. Samen met opdrachtgevers en andere partners zoeken we naar oplossingen binnen de kaders van de bestaande wetgeving. Deze nieuwe methode om zonder graven leidingen uit de grond te halen is hier een prachtig voorbeeld van.”

Feitse Feenstra, directeur van Callidus legt uit: "Je kunt het vergelijken met het uit de grond halen van een paal die vastzit. Die beweeg je van links naar rechts en vervolgens van voor naar achteren om ruimte rondom te creëren. Vervolgens trek je hem uit de grond. Bij de leidingen doen we het op vergelijkbare wijze. We sturen een apparaatje door de buis dat hem in de hoogte ovaal maakt. Vervolgens draait het een kwartslag en maakt het de buis in de breedte ovaal. Daarna gaat er een apparaatje doorheen dat de buis weer in de oorspronkelijke ronde vorm terugbrengt. Met de rondom de buis gecreëerde ruimte kan de leiding nu eenvoudig uit de grond worden getrokken."

Callidus, gespecialiseerd in het opruimen van boorputten en leidingen, werkte samen met ingenieursbureau Antea Group aan een nieuwe verwijderingsmethode. "We hebben gekeken naar hoe je iets los krijgt dat in de grond zit," zegt Feenstra. "We kwamen op het idee om een vervormer door de buis te halen die de leiding plat uitzet en weer rond maakt, waardoor de omliggende grond aan de kant wordt geduwd."

Antea Group en Callidus zien veel mogelijkheden in de nieuwe methode. "We kijken nu ook of we het werk kunnen combineren," zegt Schreuder. "Als we bijvoorbeeld een gasleiding eruit trekken, kunnen we dan meteen een nieuwe elektriciteitskabel of waterstofleiding intrekken om zo de overlast te beperken."

Schreuder vervolgt: "Op dit moment zijn de kosten voor het trekken vergelijkbaar met de kosten voor het verwijderen. Maar wij verwachten dat het in de toekomst voordeliger is om te trekken dan te graven. Als wij ook de maatschappelijke impact in ogenschouw nemen is deze methode zeker goedkoper dan graven en veel duurzamer.