Slim afval- en grondstoffenplan voor gemeenten

Met een slim afval- en grondstoffenplan maak je van een verplichting een kans

Afvalinzameling en -verwerking vormen een belangrijke uitdaging voor gemeenten. De Wet Milieubeheer, strengere regelgeving, hoge kosten en de toenemende druk om circulair te werken, maken een strategische aanpak noodzakelijk. Antea Group ondersteunt gemeenten bij het opstellen van een afval- en grondstoffenplan op maat. Dit beleidsplan helpt jouw gemeente bij het optimaliseren van afvalinzameling, naleving van wetgeving en het realiseren van duurzaamheidsdoelen. En niet in de laatste plaats: een doordacht afval- en grondstoffenplan maakt inwoners bewust van hun eigen rol in de circulaire samenleving.

Wat is een afval- en grondstoffenplan?

Een afval- en grondstoffenplan (AGP) is het strategische beleidsdocument waarin een gemeente haar aanpak voor afvalinzameling en verwerking vastlegt. Het plan richt zich op milieuprestaties, kostenefficiëntie en service naar inwoners, en biedt handvatten om huishoudelijk afval slimmer in te zamelen en grondstoffen optimaal te benutten. Het uiteindelijke doel? Meer recycling en minder restafval dat in de verbrandingsoven verdwijnt.

Binnen het plan bepalen we belangrijke beleidsuitgangspunten, zoals de keuze voor bronscheiding of juist nascheiding van PMD. Antea Group brengt in kaart welke infrastructuur daarvoor nodig is en hoe we bijvoorbeeld milieustraten en ondergrondse containers kunnen optimaliseren. Ook adviseren we over de samenwerkingsafspraken met inzamelaars en verwerkers en onderzoeken we samen hoe inwoners gestimuleerd kunnen worden om afval beter te scheiden.

Wettelijke verplichtingen: VANG en CMP1

Gemeenten hebben te maken met steeds complexere wet- en regelgeving. Deze verplichtingen dwingen hen om na te denken over hun afvalbeleid en ervoor te zorgen dat inzamelings- en verwerkingsmethoden toekomstbestendig zijn.

VANG (Van Afval Naar Grondstof) – Dit Rijksprogramma heeft als doel om de hoeveelheid restafval per inwoner te verminderen en hergebruik te stimuleren. De doelstelling is om in 2030 minimaal 60% van het huishoudelijk afval te recyclen.
CMP1 (Circulair Materialenplan 1) – De opvolger van het Landelijk Afvalbeheerplan (LAP3), waarin de focus verschuift van afvalbeheer naar circulair grondstoffenbeheer.
Uitgebreide Producentenverantwoordelijkheid (UPV) – Gemeenten behoren financieel gecompenseerd te worden door producenten voor de juiste inzamelmethode en verwerking van onder andere plastic verpakkingen, matrassen en textiel.

Hoe ondersteunt Antea Group gemeenten?

Antea Group begeleidt gemeenten bij het ontwikkelen van een afval- en grondstoffenplan. Maar ook bij het implementeren van het beleidsplan. De doorlooptijd van een volledig adviestraject is gemiddeld zes tot negen maanden, afhankelijk van de complexiteit en bestuurlijke processen.

Het traject bestaat uit vier fasen:

1. Inventarisatie en analyse:
• Bestaande situatie, wensen inwoners ophalen en beleid evalueren
• Benchmarking met andere gemeenten
• Analyse van afvalstromen en inzamelingsmethoden.

2. Beleidskeuzes en strategiebepaling
• Vaststellen van gemeentelijke ambities
• Keuze voor bronscheiding, nascheiding of een hybride model
• Samenwerking met afvalinzamelaars en verwerkers

3. Besluitvorming en participatie
• Betrekken van inwoners en belanghebbenden
• Politieke besluitvorming en goedkeuring
• Opstellen van een uitvoeringsplan

4. Implementatie en monitoring
• Begeleiding bij aanbestedingen en contractmanagement
• Monitoren van de voortgang en bijsturen waar nodig
• Inzetten van innovatieve technologieën zoals sensoren en data-analyse

Financiering en kostenbeheersing

Gemeenten financieren hun afvalbeheer grotendeels via de afvalstoffenheffing die huishoudens betalen. Gemiddeld bedraagt deze €300 per huishouden per jaar. De totale kosten kunnen echter sterk variëren, afhankelijk van de gekozen inzamelmethodes en verwerkingscontracten.

Adviseur beheer leefomgeving Luuk Bos: “Door slimme keuzes te maken in hun afvalbeleid en grondstoffenstrategie kunnen gemeenten de kosten beheersen. Daarnaast zijn ze niet altijd op de hoogte van extra financieringsmogelijkheden, zoals de SUP-vergoeding (Single Use Plastics) en UPV-vergoeding en dat is zonde.”

Regie over afvalstromen

Veel gemeenten werken samen met grote afvalinzamelaars of regionale samenwerkingsverbanden, zoals ROVA of Cure. Deze partijen bieden gemeenten vaak standaardopties aan, waardoor lokale wensen en beleidsdoelen niet altijd uit de verf komen. Antea Group helpt om tot maatwerkoplossingen te komen, waardoor gemeenten meer regie krijgen over hun afvalbeleid.

Luuk: “Dit betekent dat we samen met gemeenten onderzoeken welke strategie écht het beste aansluit bij hun behoeften en ambities, in plaats van mee te gaan in een 'one-size-fits-all'-aanpak.

Voorbereid op de circulaire toekomst

Een goed afval- en grondstoffenplan helpt gemeenten niet alleen om te voldoen aan regelgeving, maar ook om efficiënter en duurzamer te werken. Door slim om te gaan met afvalstromen, samenwerkingsafspraken met inzamelaars en verwerkers en financiering, kunnen gemeenten kosten besparen en bijdragen aan een circulaire toekomst. Antea Group ondersteunt gemeenten bij dit proces met deskundig advies en een gestructureerde aanpak.

Wil je meer weten over hoe jouw gemeente haar afval- en grondstoffenbeleid kan optimaliseren? Neem contact op met Antea Group en ontdek de mogelijkheden voor een duurzaam, servicegericht en kostenefficiënt afvalbeheer.