Hoe veilig voelden OV-medewerkers zich in 2022? En hoe verhoudt deze veiligheidsbeleving zich tot eerdere jaren? In opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat hebben wij hier onderzoek naar gedaan. In 2020 hebben wij een soortgelijk onderzoek uitgevoerd. Uit de Personeelsmonitor Sociale Veiligheid Landelijk OV blijkt dat de sociale veiligheidsbeleving onder het OV-personeel is verminderd ten opzichte van 2020. De resultaten van de Personeelsmonitor zijn voorgelegd aan de Tweede Kamer. We zetten de belangrijkste resultaten kort op een rij.

Rapportcijfer veiligheidsbeleving OV omlaag

De deelnemers aan het onderzoek geven de sociale veiligheid in en rond het openbaar vervoer een gemiddeld rapportcijfer van 6,1. In 2020 was dat nog een 6,7, in 2018 een 7. Buschauffeurs en kapiteins beoordelen de sociale veiligheid het hoogst, terwijl metropersoneel net zoals in 2020 het laagste cijfer geeft.

Strafbare en niet-strafbare incidenten

Het aandeel respondenten dat betrokken is geweest bij een incident is hoger dan in 2020. Van de deelnemers geeft 49% aan slachtoffer te zijn geweest van één of meer strafbare incidenten zoals mishandeling, bedreiging of diefstal. In 2020 was dit nog 44%. Meer dan de helft van de bevraagde OV-medewerkers heeft één of meerdere niet-strafbare incidenten meegemaakt, zoals lastiggevallen of pesten.

Met dit onderzoek dragen wij bij aan SDG 9 – Industrie, innovatie en infrastructuur

De verslechterde cijfers verklaard

Bij het lezen van de (veelal verslechterde) resultaten, moeten we rekening houden met een aantal aspecten die het vergelijken van de resultaten van 2022 met 2020 moeilijker maken.

  • De vragenlijst is veranderd: vragen zijn makkelijker, maar anders gesteld dan in 2020.
  • Er hebben gedurende de uitrol van de vragenlijst van de Personeelsmonitor regionale stakingen plaatsgevonden in het openbaar vervoer.
  • De Personeelsmonitor van 2020 is midden in de COVID-19 pandemie afgenomen, in 2022 werden de restricties als gevolg van COVID-19 opgeheven.
  • Gevolg van mogelijke verharding van de maatschappij.

Resultaten per vervoersbedrijf en regio

Naast de landelijke rapportage, hebben wij voor een aantal deelnemende vervoersbedrijven ook een bedrijfsspecifieke rapportage gemaakt. Hierin beschrijven wij de resultaten van de Personeelsmonitor per functiegroep maar ook per concessie. Ook hebben een aantal opdrachtgevers van deze vervoersbedrijven een regio-specifieke rapportage opgevraagd, met daarin de resultaten van de diverse vervoersbedrijven in deze regio. Deze rapportages kunnen een bijdrage leveren aan het sociale veiligheidsbeleid van het bedrijf.

Belevingsmonitor geeft real-time inzicht

Een belevingsmonitor is een hulpmiddel dat real-time inzicht geeft in de actuele beleving van bijvoorbeeld medewerkers. Met deze inzichten kunnen beter en gerichter maatregelen genomen worden, die recht doen aan de behoeften van medewerkers. Dit leidt tot efficiënte en effectieve maatregelen. Met behulp van de resultaten van de Personeelsmonitor Sociale Veiligheid Landelijk OV kunnen Rijksoverheid en de vervoersbedrijven gerichte maatregelen treffen die bijdragen aan de bevordering van sociale veiligheid in het openbaar vervoer. Mooi dat wij daaraan onze bijdrage mogen leveren.

Het volledige rapport is in te lezen via de website van CROW