OV-personeel voelde zich minder veilig in 2020

Het ministerie laat de Personeelsmonitor Sociale Veiligheid Landelijk OV iedere twee jaar uitvoeren onder medewerkers van alle vervoersbedrijven. De Personeelsmonitor levert landelijke kerncijfers over de objectieve veiligheid (het aantal feitelijke incidenten), de subjectieve veiligheid (het gevoel van veiligheid) en het personeelsoordeel over het veiligheidsbeleid van de werkgever. Begin 2021 is een enquête uitgezet om het oordeel van het OV-personeel in kaart te brengen.

De deelnemers aan het onderzoek geven de sociale veiligheid in en rond het openbaar vervoer een gemiddeld rapportcijfer van 6,7. In 2018 was dat nog een 7. Buschauffeurs beoordelen de sociale veiligheid het hoogst, terwijl metropersoneel het laagste cijfer geeft. Ook treinpersoneel en toezichthouders beoordelen de sociale veiligheid in en rond hun werkomgeving als laag.

De komst van Covid-19 en de hieruit voortgekomen maatregelen, maatschappelijke onrust en hoge belasting van de medewerkers in het openbaar vervoer bemoeilijken een vergelijking met eerdere onderzoeksresultaten. Om inzicht te krijgen in de mogelijke effecten van Covid-19, zijn een aantal corona-gerelateerde vragen toegevoegd. Uit de antwoorden blijkt dat bijna de helft (49%) van de deelnemers zich vanwege Covid-19 minder veilig voelt. Dit geldt voornamelijk voor metropersoneel, toezichthouders, treinpersoneel en medewerkers kaartverkoop.

Openbaar vervoer medewerkers waren ook met enige regelmaat betrokken bij Covid-19 gerelateerde situaties. Vrijwel iedere respondent heeft bijvoorbeeld meegemaakt dat reizigers geen mondkapje droegen. Het merendeel van de deelnemers is daarbij ten minste één keer geconfronteerd met agressief gedrag van reizigers vanwege het aanspreken op de mondkapjesplicht.

Het aandeel respondenten dat betrokken is geweest bij een incident is hoger dan in 2018. Van de deelnemers geeft 44% aan slachtoffer te zijn geweest van één of meer strafbare incidenten zoals mishandeling, bedreiging of diefstal. Meer dan de helft van de bevraagde OV-medewerkers heeft één of meerdere niet-strafbare incidenten meegemaakt, zoals bespuugd worden en lastiggevallen of gepest. Toezichthoudend personeel was het vaakst slachtoffer van strafbare- en niet-strafbare incidenten.

Antea Group voert vaker belevingsmonitoren uit. Een belevingsmonitor is een hulpmiddel dat real-time inzicht geeft in de actuele beleving van bijvoorbeeld medewerkers. Met deze inzichten kunnen beter en gerichter maatregelen genomen worden, die recht doen aan de behoeften van medewerkers. Dit leidt tot efficiënte en effectieve maatregelen. Met behulp van de resultaten van de Personeelsmonitor Sociale Veiligheid Landelijk OV kunnen Rijksoverheid en de vervoersbedrijven gerichte maatregelen treffen die bijdragen aan de bevordering van sociale veiligheid in het openbaar vervoer. Mooi dat wij daaraan onze bijdrage mogen leveren.