De 6D-Driving Simulator optimaliseert wegontwerp

Mark Melis is adviseur Contracten. Hij zag op Discovery een programma over de Laerdaltunnel en legde een link met de polderwegen in ons land. Deze stille, rechte wegen in een monotoon landschap zorgen voor onvoldoende externe prikkels waardoor een automobilist gemakkelijk de focus verliest. “Polderblindheid is ver weg kijken, maar prikkels van dichtbij niet zien. Je bent ineens een kilometer verder, zonder je dat te realiseren”, legt Mark uit.

Mark zag een kans en was benieuwd of de innovaties en manier van denken bij het ontwerp van de Laerdaltunnel ook toe te passen zijn op de Nederlandse wegen. “Antea Group biedt vanuit het Young Improving Hero’s-programma mogelijkheden om nieuwe business te verkennen en tegelijk te werken aan persoonlijke ontwikkeling. Ik greep deze kans met beide handen aan.”

Het is eenvoudig om zelf een probleem te definiëren en aan de slag te gaan met een oplossing. Mark: “Veel effectiever werkt het om eerst bij de klant op te halen of er wel een probleem is. Met het ‘team Polderblindheid’ zijn we naar provincies, gemeenten en verzekeringsmaatschappijen gegaan om op te halen of zij dit probleem herkennen. Het antwoord? Ja, maar tot op heden heeft niemand een oplossing gevonden die wetenschappelijk onderbouwd kan worden.”

“Ons contact met de provincie Gelderland was meteen raak. Zij zagen overduidelijk de problemen van polderblindheid op de N788. We werden gelinkt aan adviesbureau Eelerwoude. In opdracht van de provincie onderzoeken deze landschapsarchitecten het gedachtegoed ‘natuurlijk sturen’.” Mark legt uit: “Het idee achter ‘natuurlijk sturen’ is dat subtiele veranderingen in de (natuurlijke) omgeving, de berm of het wegdek de attentiewaarde van bestuurders verhoogt. Ook al ligt een weg er verkeerstechnisch perfect bij; een monotoon landschap, verkeerde inrichting van de weg of omgeving zorgen toch nog vaak voor (kleine) ongelukken.”

Mark vertelt: “Het gaat om veranderingen die alleen in het onderbewuste worden waargenomen. Alleen dan heeft de maatregel een constant effect. Denk aan het doorbreken van een bomenrij aan één zijde van de weg, kleurverschillen of verschillende soorten bestrating, het plaatsen van hekjes in een flauwe bocht aan te geven dat er uitritten zijn, het weghalen van vlaggenmasten of juist het toevoegen van bomen en struiken.” 

Het is duidelijk: Mark gelooft oprecht dat het mogelijk is om met subtiele maatregelen de bestuurder te prikkelen om de focus te verleggen, de attentiewaarde voor knelpunten dichtbij te verhogen, de volgafstand te vergroten en snelheid te verlagen. Wat is dan het probleem? Mark: “We moeten het ook bewijzen!”

“En dan is het fantastisch om bij een werkgever als Antea Group te werken. We kregen ruimte om te innoveren. Allereerst op weg naar bewijs van onze theorie. En als tweede op weg naar een dienst of product met meerwaarde voor onze klanten.”

“Een derde kennispartij (Omgevingspsycholoog) sloot aan om ‘natuurlijk sturen’-maatregelen te bedenken voor de N788 in Gelderland. Met partners Centric en 3D Geomedia vertaalden we deze bureaustudie naar een Virtual Reality-omgeving waar de bestaande situatie en de nieuwe situatie exact is nagebouwd.” Enthousiast: “Dat is zo goed gelukt! Zelfs omwonenden van de N-weg zien nauwelijks verschil met de échte weg waar zij dagelijks meerdere keren overheen rijden.”

“Het is ontzettend complex om de waarheid zo na te bootsen. Alle X, Y en Z-coördinaten moeten exact kloppen. Ook het meten van de volgafstand is verbonden aan diezelfde X, Y en Z-coördinaten. De attentiewaarde meten we via realtime eye-tracking. Een hartslagmonitor en druksensoren meten het stressniveau. De speciale stoel bootst een natuurlijke omgeving met oneffenheden na. Maar de meest coole gadget is de Brain Activity sensor”, zegt Mark en je ziet zijn ogen twinkelen. “Het is een soort futuristische helm die zes emoties kan waarnemen op basis van hersenactiviteit.”

“Dankzij onze constante wil om te innoveren hebben we nu bewezen dat het mogelijk is om met Virtual Reality (bestaande) wegontwerpen te analyseren en te testen. Daarnaast kunnen we met de 6D-Driving Simulator ook testen welke ‘natuurlijk sturen’ maatregelen het beste werken om onder andere polderblindheid te voorkomen.”

“Denk eens aan de kostenbesparing die dat oplevert”, zegt Mark. “Nu worden wegen aangelegd en moeten we jaren testen of bepaalde maatregelen werken. Dat brengt hoge faalkosten met zich mee. Met de 6D-Driving Simulator kunnen we net zo lang optimaliseren tot het plaatje klopt. Hierdoor voorkom je investeringen in oplossingen die geen toekomstwaarde hebben.”

“En denk eens aan de schat van informatie die de 6D-Driving Simulator oplevert”, zegt Mark. “Deze innovatie biedt enorm veel kansen om wegen op een andere manier te ontwerpen. Je kunt eenvoudig meerdere situaties en scenario’s uittesten. Zo kunnen we het hiaat in de manier waarop wij wegen ontwerpen dichten en de verkeersveiligheid verbeteren.”

De kracht van deze innovatie zit in samenwerken met de juiste partijen en steeds opnieuw spiegelen aan de vragen, wensen en twijfels vanuit de opdrachtgever.

Mark: “Natuurlijk is het een kwestie van een lange adem hebben. Een innovatie komt nooit aanwaaien. Toch heb ik geen moment getwijfeld. Want geen enkel bedrijf in Nederland heeft eerder op deze manier de verkeersveiligheid aangepakt. Voor mij zit de kracht van deze innovatie in samenwerken met de juiste partijen en steeds opnieuw spiegelen aan de vragen, wensen en twijfels vanuit de markt. Daardoor konden we de techniek naar een hoger niveau brengen en is deze innovatie straks klaar om wereldwijd te helpen bij het verbeteren van de infrastructuur.”