Zorgen rond cross- en padelbanen vanwege geluid, waar wordt de grens getrokken?

Marloes van de Klundert: ''Bij de aanleg van deze crossbaan hebben wij geen rol, maar in het algemeen kan ik zeggen dat het vaak gevoelige kwesties zijn. Wij zijn bij verschillende projecten betrokken waar vanuit verschillende invalshoeken naar geluid wordt gekeken, van bestaande locaties tot nieuwe ontwikkelingen. Denk aan het TT-circuit van Assen maar bijvoorbeeld ook aan padelbanen. Dat lijkt heel andere materie, maar daar ligt eenzelfde problematiek aan ten grondslag. Wat het lastig maakt, is dat een berekende decibel anders ervaren kan worden door de omgeving. Geluid dat binnen de wettelijke normen blijft, betekent niet dat er geen geluidshinder kan worden ervaren.”

''Dat vraagt om een zorgvuldige afweging, waarbij zowel de voordelen vanuit de ontwikkeling als de zorgen van alle betrokkenen meewegen. Wij zijn in Nederland best wel op normen georiënteerd. Juridisch gezien kijken we bij geluid naar berekende of gemeten waarden. Maar dat iets wettelijk toegestaan is, maakt niet automatisch dat het ook een goed idee is, of dat het niet beter kan. Gelukkig hebben we een wet die bestuursorganen, zoals een gemeente, verplicht om alle feiten en belangen af te wegen, en die ook te betrekken bij de besluitvorming. En dat maakt dat ook beleving wordt meegenomen in de besluitvorming.”

''Geluid is in deze een gemiddelde dat over een bepaalde periode wordt berekend. En dat maakt het meteen lastig, want in de praktijk wordt geluid niet uitgesmeerd. In het geval van een crossbaan, maar ook in het geval van een weg, heb je piekmomenten waarbij bijvoorbeeld motoren optrekken en commentaar wordt gegeven via de omroepinstallatie. En er zijn momenten dat de race klaar is en er bijna geen geluid wordt geproduceerd. Dit kan een punt zijn waar omwonenden vervolgens tegenaan lopen. Ze lezen dat er een vergunning is afgegeven voor een bepaalde waarde, terwijl er op momenten meer decibels worden geproduceerd.”

„Het eerlijke verhaal is altijd het beste, dat draagt bij aan reële verwachtingen. Tegelijkertijd hebben we het nu over normen en dat zegt dus weinig over de beleving. Auto’s zitten bijvoorbeeld op negentig decibel, maar daar hoor je mensen over het algemeen maar weinig over klagen. Wegverkeer is een continue ruis. Terwijl burenlawaai minder luid in decibels is, maar toch als hinderlijker kan worden ervaren. Hoe het geluid van crossmotoren zich verhoudt tot burengeluid, weet ik niet. Het is geen vlak geluid, het is eerder een geluid dat zich steeds herhaalt. Hetzelfde geldt voor geluid van padelbanen, dat door sommigen als heel hinderlijk kan worden ervaren.”

„Een geluidsscherm is vaak effectiever dan een geluidswal. Al hangt dat er wel vanaf hoe deze gepositioneerd zijn. Zo staan geluidsschermen vrij dicht langs de vluchtstrook, want hoe verder de top van het scherm van de bron verwijderd is, hoe minder effectief deze zal zijn. Een geluidswal is dus altijd minder effectief, omdat deze minder steil is en de top verder bij de bron vandaan zit. Daar staat tegenover dat een grondwal een absorberend effect heeft, terwijl schermen het geluid reflecteren. Daarnaast is een wal vaak prettiger voor het zicht, vooral als deze wordt geïntegreerd in de omgeving en er begroeiing op komt. Dat kan een enorm psychologisch verschil maken.”

„Een bekend voorbeeld: er is eens een belevingsonderzoek gedaan onder wandelaars in het Kralingse Bos. Dat ligt in Rotterdam, in de oksel van de A20 en de A16, en dat is een van de drukste verkeerspunten van ons land. De vraag was dan ook waarom mensen daar gaan wandelen, want het geluid van de wegen hoor je overduidelijk. En toch vertelden mensen dat ze er voor de rust komen. Beleving is meer dan alleen geluid.”

„Daarnaast zeg ik altijd tegen bewoners: je moet niet denken dat een wal of een scherm het geluid weghaalt. Het verlaagt slechts het geluidsniveau, terwijl je er bewust van moet zijn dat dit geldt voor één geluidsbron. Zo kwam ik laatst een situatie tegen waarbij een buurt met succes gepleit had voor een geluidsscherm langs de aangrenzende Rijksweg. Maar toen het scherm er stond, begonnen ze te klagen over een lokale N-weg. Die hadden ze nog nooit gehoord vanwege die Rijksweg. Daarom is het goed om naar het totaalplaatje te kijken.”

 „Of die terecht zijn, vind ik moeilijk te beoordelen, omdat het afhangt van wat er al in de omgeving zit. Maar heel eerlijk: ik woon zelf in de buurt van een crossbaan, en ja, die hoor ik. En als er een evenement is, dan stel ik mezelf daarop in en heb ik er persoonlijk geen hinder van. Ook omdat ik weet dat het na een paar dagen weer voorbij is.”

„Communicatie kan het verschil maken. We leven in een wereld waarin we steeds minder ruimte hebben om rust en recreatie te combineren met nieuwe ontwikkelingen. Het samen willen vinden van oplossingen worden daarom steeds belangrijker. En de geluidsnormen zijn daarbij handig, alleen moeten mensen ook weten dat deze niet zo zijn ingestoken dat niemand hinder ondervindt. Geen hinder bestaat niet. Of je zou ervoor kunnen kiezen om ergens te wonen waar het echt helemaal stil is, zoals een onbewoond eiland. Maar de ervaring leert dat mensen dat weer te stil vinden.”