Maaslijn: samen ontwerpen aan het spoor van de toekomst

De Maaslijn tussen Nijmegen en Roermond ondergaat een grondige modernisering. Het 88 kilometer lange traject wordt geëlektrificeerd, krijgt negen onderstations en een relaishuis. Daarnaast worden bochten verruimd, op vier plekken extra spoor aangelegd, hogesnelheidswissels geplaatst, ruim twintig overwegen verbeterd en perrons vernieuwd. Resultaat: vanaf 2028 rijden hier snelle en elektrische treinen over een veiliger spoor. 

Voor dit project levert Antea Group, in opdracht van Swietelsky, de ontwerpen van baanlichamen (incl. duikers), perrons, overwegen en kunstwerken. “Qua omvang, doorlooptijd en betrokkenheid is dit voor ons één van de grootste spoorprojecten waarbij wij betrokken zijn,” vertelt projectmanager Peter Vos. “We laten zien dat we niet alleen spoorse kennis inbrengen, maar ook een verbindende rol vervullen binnen zo’n groot consortium.” 

Binnen dit project werken uiteenlopende partijen samen, elk met hun eigen specialisme én werkwijze. Dat vraagt om heldere afspraken en onderling begrip. “We hebben veel tijd gestoken in het inrichten van een goed werkproces,” vertelt projectmanager Peter Vos. “Met een integraal ontwerpmanagementsysteem houden we alles traceerbaar. Zo creëren we rust en vertrouwen in een project waarin veel disciplines elkaar raken.”

Sowieso zit de Maaslijn boordevol uitdagingen. Neem de vier hogesnelheidswissels van ruim honderd meter lang. “Indrukwekkend om zulke complexe wissels uit te werken,” zegt Sander van Maarseveen, ontwerpleider. “Elke wissel raakt aan grondwerk, bovenleiding en beveiliging. Je moet voortdurend schakelen met andere disciplines om raakvlakken te bewaken. We gebruiken Relatics om alle eisen, objecten en verificaties te borgen, en houden zo grip op het geheel.” 

Grip houden betekent overigens niet star zijn. Ontwerpen is voortdurend bijschaven. “Bij het ontwerp van een overweg bleek het referentievoertuig, een dieplader, de bocht niet veilig te kunnen nemen. Dan pas je het ontwerp aan,” vertelt Van Maarseveen. “Maar elke aanpassing heeft gevolgen verderop in de keten. Voor kabels en leidingen of de waterhuishouding. Dat vraagt continue afstemming tussen ontwerp, aannemer en opdrachtgever: precies daar ligt onze kracht als procesmatige ontwerpers.” 

Een belangrijk pluspunt is de inzet van RailDesignPro, een door Antea Group zelf ontwikkelde ontwerptool. Van Maarseveen: “Daarmee werken we het spoor volledig in 3D uit en koppelen dit direct aan het BIM-model. Je ziet hierdoor sneller waar knelpunten zitten, kunt eenvoudig varianten doorrekenen en raakvlakken testen.” Vos vult aan: “Mooi dat we eigen tools inzetten die in de praktijk echt meerwaarde bieden.” 

Het Maaslijn-project wordt in fases uitgevoerd. De eerste indienststelling verliep succesvol; de volgende stappen zijn in voorbereiding. Van Maarseveen: “Elke oplevering is spannend, omdat wij als ontwerpers vaak aan het eind van de keten zitten. Maar het geeft veel voldoening om buiten te zien wat we met elkaar hebben ontworpen én te weten dat de volgende stap alweer in voorbereiding is.”