De constructieve veiligheid van kunstwerken als bruggen, viaducten en tunnels staat volop in de schijnwerpers. Zeker nu veel objecten hun uiterste houdbaarheidsdatum naderen. Veel beheerders vrezen het simpelweg afkeuren en vervangen op basis van rekenregels. Maar volgens Erik Deuring, adviesgroepmanager Asset Management, hoeft dit niet persé de oplossing te zijn.

Wat zijn de pijnpunten voor constructieve veiligheid?

“De zorg begint vaak bij het ontbreken van historische data, vooral van oudere objecten. Bijvoorbeeld doordat ontwerpen en tekeningen verloren zijn gegaan door de overdracht van het beheer van kunstwerken of door interne reorganisaties. Beheerders kunnen niet altijd achterhalen hoe een kunstwerk functioneel is ontworpen, welke materialen zijn gebruikt en op welke belastingen er ontworpen is. Die kennis is wel nodig om in te schatten waar risico’s liggen, hoe je ze kunt beheersen en te bepalen wat je uiteindelijke vervanging- of renovatieopgave is.”

Voordat je aan de slag kunt, is er vaak nog flink wat huiswerk te doen...

“Soms vind je nog ontbrekende informatie in het archief. Maar in veel gevallen moet je naar een kunstwerk toe om het te ontleden en te herberekenen. Een middenweg is een risicoanalyse loslaten op je areaal. Dan kun je prioriteren met welke objecten je écht aan de slag moet. Gemeentes als Leusden en Kampen hebben het op deze manier aangepakt.”

Hoeveel rek zit er in oudere kunstwerken?

“Het afkeuren van kunstwerken op basis van rekenregels is makkelijk, maar vaak onnodig. Zeker oudere kunstwerken in het onderliggend wegennet zijn robuuster uitgevoerd dan de werkelijke belasting vraagt. Ook wanneer een brug niet volledig aan de eurocodes voldoet, kun je toch maatregelen nemen om constructieve risico’s aantoonbaar naar een acceptabel veiligheidsniveau te krijgen. Denk aan versterking van onderdelen of het toepassen van verkeersbeperkingen. Er zit soms meer rek in dan je denkt.”

Welke rol gaan nieuwe technieken hierin spelen?

“Ik heb hoge verwachtingen van sensortechnologie in combinatie met algoritmes en voorspellende datamodellen. Antea Group en kennisinstituten zijn hier al volop mee bezig. Je kunt alles bemeten en monitoren: scheurvorming, belastingen, materiaalsterktes. Deze parameters kun je relateren aan omgevingsfactoren zoals temperatuur en verkeersintensiteit. Dan weet je exact hoe een kunstwerk ervoor staat en hoe het reageert op z’n omgeving. Je kunt risico’s voorspellen en zien welke maatregelen je kunt nemen. Hierdoor ben je volledig in control.”

Wat zou je beheerders mee willen geven?

“Kies voor die planmatige aanpak. Ik weet dat die drempel hoog kan zijn: de opgave waarvoor je staat is arbeids- en kapitaalintensief. Toch ben je op de langere termijn beter uit. Je hebt meer grip, voorkomt onnodige risico’s en je investeert slimmer.”

Erik Deuring werd geinterviewd door Otar.nl.

 

Meer lezen over dit onderwerp?