Bodemdata altijd binnen handbereik met BDOK

Van monteurs en grondwerkers tot engineers en werkvoorbereiders: dagelijks werken duizenden professionals aan projecten die de ondergrond raken. Of het nu gaat om een storing, onderhoud of de realisatie van een werk: overal waar de schop de grond ingaat, is onderzoek nodig om medewerkers te beschermen tegen de risico’s van bodemverontreiniging. “Het verkrijgen van bodeminformatie heeft veel voeten in de aarde. Het raadplegen van bronnen en het opvragen van bodemdossiers zoals bodemkwaliteitskaarten, eerder uitgevoerde bodemonderzoeken en saneringen, eventuele ondergrondse tanks en het historisch bodembestand is tijdrovend,” vertelt strategisch milieuadviseur en BDOK-productmanager René Rummens van Antea Group. “Het duurt vaak één of meerdere werkdagen voordat je alle informatie hebt verzameld en hebt kunnen beoordelen alvorens je weet wanneer je kunt graven, welke voorzorgsmaatregelen je moet nemen en of aanvullend bodemonderzoek nodig is. Dat is niet efficiënt en wij dachten dat dit beter kan.”

Omdat Antea Group al zeventig jaar bestaat, was er binnen de organisatie enorm veel (historische) bodeminformatie uit heel Nederland aanwezig en wist men bovendien goed de weg naar andere datasets uit gevalideerde overheidsbronnen te vinden. Nu was de uitdaging om al deze kennis bij elkaar te krijgen en digitaal toegankelijk te maken. In 2015 werd daarom een samenwerking aangegaan met Nazca Solutions en daaruit werd Bodem Digitaal Op de Kaart geboren. Rummens: “Met BDOK brengen we op twee manieren efficiëntie in het proces. Allereerst zorgen we ervoor dat we de relevante bodemdata voor een locatie bij elkaar brengen en voortdurend actualiseren en uitbreiden met nieuwe categorieën. Daarnaast hebben we een belangrijk deel van het vooronderzoek, zoals dit beschreven wordt in de CROW 400-richtlijn, geautomatiseerd in BDOK. Op die manier kan een aanvraag veel sneller én goedkoper worden verwerkt.”

Waar Nazca Solutions de IT-expertise inbrengt en zorg draagt voor het actueel houden van de data, staat Antea Group garant voor de benodigde domeinkennis en het contact met de klant. Met meer dan een halve eeuw ervaring op het gebied van grondroeren en het uitvoeren en begeleiden van bodemonderzoek en -sanering, weet het ingenieurs- en adviesbureau immers als geen ander waar in de praktijk de knelpunten en kansen liggen in de werkprocessen. “Met BDOK bieden we inzicht, overzicht en precies de juiste informatie. Hiervoor verzamelen we alle beschikbare bodemdata die we vervolgens vertalen naar uiteenlopende toepassingen, zoals een storingskaart, een quickscan, huisaansluitingenmodule en een historisch vooronderzoek,” somt Rummens op. Deze producten zijn online beschikbaar om de werkprocessen voor aannemers, netbeheerders en adviesbureaus te optimaliseren.

In zeven jaar tijd is BDOK uitgegroeid tot een applicatie met een brede groep gebruikers, van Rijkswaterstaat en gemeenten tot netbeheerders en aannemers. Medewerkers van deze organisaties kunnen 24 uur per dag en zeven dagen per week inloggen op het systeem. Dat kan vanaf een desktop of laptop maar ook in het veld met een tablet of smartphone. “Op de BDOK Storingskaart zien monteurs in één oogopslag of ze ergens veilig aan het werk kunnen. Met een BDOK Quickscan of uitgebreide BDOK Combirapportage beschikken werkvoorbereiders en engineers al in de planfase over alle bodemrisico’s. Zo weet iedereen razendsnel wat ze precies kunnen verwachten,” legt Rummens uit.

Jaarlijks vinden er in ons land meer dan 700.000 graafactiviteiten plaats waarbij informatie over de bodem noodzakelijk is. Vaak worden daarbij onnodige bodemonderzoeken uitgevoerd om CROW 400-compliant te zijn. Volgens Rummens kan door hergebruik van bodemdata veel onnodig bodemonderzoek worden vermeden: “Om die reden zetten wij met BDOK sterk in op samenwerking. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om BDOK te implementeren in software van derden. Onlangs zijn we op die manier een samenwerking aangegaan met een partij die marktleider is op het gebied van innovatieve oplossingen in het domein van kabels en leidingen. Zij hebben BDOK aan hun GIS-platform gekoppeld, waardoor hun opdrachtgevers in een vroeg stadium van een project al kunnen beschikken over alle relevante ondergrondse gebiedsdata.”

Als het aan René Rummens ligt, ontwikkelt BDOK zich de komende jaren overigens niet alleen in de breedte – door samenwerking met andere partijen – maar ook in de diepte, waar het de database van bodeminformatie betreft. Binnen een ingenieurs- en adviesbureau waar veel verschillende disciplines en werkzaamheden te vinden zijn, wordt Rummens voortdurend geïnspireerd om weer nieuwe toepassingen aan BDOK toe te voegen. “Bij Antea Group hebben we bijvoorbeeld ook archeologen rondlopen. In Nederland hebben we de zorgplicht voor ons erfgoed vastgelegd in de Erfgoedwet. Dit betekent dat je bij de voorbereiding en uitvoering van infrawerken, bouwplannen of grond acquisities al vroegtijdig rekening moet houden met archeologie,” vertelt hij. Dat resulteerde al snel in de vraag of BDOK, met zijn bewezen waarde bij vooronderzoek naar bodemkwaliteit en mogelijke veiligheidsrisico’s, wellicht ook gebruikt zou kunnen worden om snel te weten te komen of archeologie een rol speelt bij bouw- en inrichtingsplannen, infrawerk of een grondverkoop in de voorbereiding?

Dergelijke vragen zijn aan Rummens goed besteed: “Inmiddels zijn we in dezelfde lijn als BDOK druk bezig met de ontwikkeling van Archeologie Digitaal Op de Kaart (ADOK) en datzelfde doen we ook voor de aanwezigheid van ontplofbare oorlogsresten (OODOK), waarvan we er in Nederland nog heel wat in de grond hebben zitten,” weet Rummens. Ook wordt er gewerkt aan een ecologische toepassing (EDOK) om betrokken partijen te helpen om op een digitale en snelle manier compliant te zijn wanneer de schep de grond in moet. “Samen met onze opdrachtgevers maken we bij Antea Group de wereld elke dag een stukje mooier. Een platform als BDOK draagt hier zeker aan bij,” besluit Rummens.